مقالات یوگا

ورزش یوگا چیست و سبک های آن کدامند؟
برای تعریف ورزش یوگا و سبک های آن در ابتدا باید معنی واژه یوگا (Yoga) و ریشه آن را بدانیم. یکی از قدیمی ترین سنت ها در بین بودایی ها و هندوها برای تقویت جسم و آرامش روح ورزش یوگا و سبک های آن است. اساس ورزش یوگا و سبک های آن برای تقویت ذهن است، و از نیروی ذهن برای تقویت جسم بهره می برد. بنابراین فواید انواع سبک های یوگا فقط منحصر به زندگی یک فرد نیست. و در صورت اجرا در سطح وسیعی از جامعه می تواند، موجب کاهش بسیاری از مسائل و مشکلات جسم و روان در سطح جامعه شود. زیرا ورزش یوگا بر پایه متعادل کردن نیروی پرانیک ( نیروی حیات) استوار است. یوگا کلمه ای از زبان سانسکریت به معنی اتحاد با خود است. یعنی فرد با انجام یکسری حرکات که به آنها آسانا (Asana) گفته می شود، به یکپارچگی بین جسم و ذهن خود خواهد رسید. آسانا ها به گونه ای طراحی شده اند که، موجب هماهنگی بین سیستم عصبی و اندام ها می گردند، و از این طریق سلامت فرد را ارتقا بخشیده و حتی موجب برطرف شدن دردهای جسمانی می شوند. از مهمترین اهداف اولیه ورزش یوگا اتحاد روح شخص با روح الهی است. بنابراین اهداف عرفانی زیادی در این ورزش دنبال می شود.
یوگا از کدام کشور آمده و توسط چه کسانی ابداع شده است؟
5000 سال قبل ورزش یوگا و سبک های آن از شمال هند آغاز شد. از مخترع آن اطلاعاتی در دسترس نیست، فقط سنگ نوشته هایی در کوهستان های هندوستان وجود دارد که، از روشی قدرتمند که همین یوگا چیست سخن می گوید. حود 200 سال پیش این فلسفه باستانی شگرف توسط شخصی به نام پاتانجلی (Patanjali) در کتاب سوتراهای مکتوب گردید. پاتانجلی یوگا را به شکل هشت مرحله ای درآورد که هنوز هم در همه مراکز جهان به شکل یوگا هشت مرحله ای آموزش داده می شود. سپس سوامی ویوکاناندا (Swami Vivekananda ) در سال 1893 در جلسه ادیان شیکاگو برای اولین بار این ورزش اعجاب انگیز را به دنیای غرب معرفی کرد. بعد از آن استاد دیگری به نام یوگاناندا ( Yogananda) در سال 1920 وارد آمریکا شد. و در لس آنجلس افراد زیادی را با فنون یوگا آشنا کرد. یوگا به عنوان سبکی از زندگی که از هزاران سال پیش مورد استفاده قرار می گرفته است. نسل به نسل و سینه به سینه به ما رسیده. یوگا موجب تنظیم همه ی سیستم های بدن می شود. و یکی از موثرترین تکنیک ها برای رسیدن به سلامتی است. تمرینات یوگا در ابتدای امر بسیار سخت بود و نیاز به ریاضت های بسیار داشت. ولی در عصر حاضر مربیان یوگا تمرینات را طوری طراحی می کنند که، برای هر فردی با هر شرایطی به راحتی قابل انجام باشد. همین امر موجب محبوبیت بیشتر این ورزش شده است.
تاریخچه پیدایش انواع سبک های یوگا
در اواسط قرن بیستم اساتید یوگای هندوستان به این نتیجه رسیدند که، ورزش یوگا و سبک های آن را بیش از پیش در همه ی دنیا گسترش دهند، بنابراین شروع به نوشتن کتاب و تربیت یوگی ها و یوگینی های حرفه ای کردند. در این بین برای اینکه ورزش یوگا و سبک های آن برای هر فردی با هر شرایط و شغلی قابل انجام باشد، انواع سبک های یوگا را به وجود آوردند. برای آشنایی بیشتر با ورزش یوگا و سبک های آن تاریخچه مختصری از پیدایش مهمترین انواع سبک های یوگا بیان می گردد.
از مهمترین اساتید اواسط قرن بیستم سوامی شیواناندا (Swami Sivananda) بود که به تربیت شاگردان و پرتوجویان بسیاری همت گماشت. انجمن زندگی الهی را افتتحاح کرد. حدود 300 کتاب در زمینه فلسفه یوگا و آموزش یوگا نوشت. در بین پرتوجویان استاد شیواناندا سه نفر سه سبک جدید در یوگا ایجاد کردند.

1- سوامی ساتیاندا (Swami Satiananda ) که سبک یوگای بیهار را پایه گذاری کرد.
2- سوامی ویشنودواناندا (Swami Vishnu Devananda )  سبک شیواناندا را بنیان نهاد.
3- سوامی ساتچیداناندا (Swami Satchidananda) سبک یوگای اینتگرال را ایجاد کرد.

سال ها بعد از شیواناندا استاد دیگری در هند پا به عرصه وجود نهاد به نام کریشنام آچاریا (Krishnam Achariya)  او نیز پرتوجویان بسیاری تربیت نمود. سه نفر از شاگردان او سه سبک جدید در یوگا ایجاد کردند.
4- آیینگر (B.K.S Ayengar ) که سبک جدید آیینگر را ایجاد نمود.
5- پاتابی جویس (Pattabi Joice) که یوگای آشتانگا را ابداع کرد.
6- دسی کاچار (Desikachar) وینی یوگا را به وجود آورد.
این شش سبک از مهمترین انواع سبک های ورزش یوگا هستند. در قرن اخیر اساتید زیادی وارد این حوزه شده اند و سبکهای زیادی به وجود آورده اند به روایتی حدود 54 سبک مختلف یوگا وجود دارد.

تفاوت یوگا با مدیتیشن و پیلاتس چیست؟
مدیتیشن بخشی از یوگاست. مدیتیشن به ذهن آگاهی، تمرکز بر بدن تاکید دارد. بخش مهمی از یوگا نیز شامل این تمرینات ذهنی است. تفاوت مدیتیشن و یوگا مربوط به بخش تمرینات فیزیکی آن و در واقع آساناهای یوگا است. البته لازم به ذکر است که فعالیت های فیزیکی یوگا فقط یک جزء از هشت جزء یوگا ست، و بیشتر تمرینات یوگا مربوط به تقویت و سلامت ذهن و روان است.
در مورد ورزش پیلاتس تفاوت مهم آن بر روی ریتم تنفس است. در واقع در پیلاتس تنفس با هدف تامین اکسیژن لازم برای اندام ها انجام می شود، ولی در یوگا ریتم تنفس برای رسیدن به آرامش تنظیم می گردد. از مهمترین قسمت های تمرینات یوگا تمرکز بر روی درست نفس کشیدن است. در یوگا در نهایت تمرینات فیزیکی موجب افزایش انعطاف پذیری مفاصل خواهد شد ولی در پیلاتس در نهایت افزایش قدرت ماهیچه ها را خواهیم داشت.
فایده های یوگا چیست؟
همانطور که اشاره گردید. تمرینات یوگا باعث رفع مشکلات روحی و جسمی می شوند. و با یوگا تراپی می توان تاثیر مثبت در روح و جسم را مشاهده نمود. در کل یوگا دارای محاسن زیادی برای افراد است که، در زیر به چند مورد از این مزایا اشاره خواهیم نمود:
• تقویت اعتماد به نفس
• تناسب اندام همراه با تقویت جسمی
• بهبود حالت بدن و استقامت
• یادگیری و استمرار تنفس درست
• کنترل استرس
• کاهش اضطراب عصبی
• رفع افسردگی
• ایجاد تعادل جسمی و ذهنی
• تقویت سیستم ایمنی
• بهبود عملکرد گوارشی
• سلامت قلب و مغز
• تسکین درد کمر
• خواب راحت
• از بین بردن سموم بدن

رژيم غذايي برای ورزش یوگا

رژیم غذایی در ورزش یوگا و سبک های آن حائز اهمیت است، زیرا نوع غذا و کیفیت آن می تواند بر جسم و روح افراد تاثیرگذار باشد. در يوگا سه نوع رژيم مختلف وجود دارد، كه عبارتند از:

راجاسی : شامل غذای گیاهی و غیر گیاهی است، اما به دلیل استفاده از ادویه فراوان رژیم مطلوب یوگی ها نیست.

تاماسی : ترکیبی از راجاسی و ساتویک است. باعث ایجاد تعادل در بدن می شود. به همین دلیل بیشتر توصیه شده است. رژیم تاماسی شامل غذاهای گرم است.

ساتويك : کاملا گیاهی است و با کمترین مقدار ادویه پخته می شود. رژیم ساتویک مناسب ترین تغذیه برای هنرجویان یوگا است.